BBC, Rusya’nın Ukrayna’daki kayıplarının 50 bini aştığını tespit etti

Ukrayna savaşında ölen Rusların sayısı 50 bini aştı. BBC, savaşın ikinci yılında ölenlerin sayısında ilk yıla göre yaklaşık yüzde 25 arttığını tespit etti. 

BBC Rusça Servisi, bağımsız medya grubu Mediazona ve bir grup gönüllü ile birlikte Şubat 2022’den bu yana ölümleri teyit edip olabildiğince kayda geçiriyor. En son 16 Haziran 2023’te ölü sayısının 25 bini aştığı kaydedilmişti. 

BBC ekipleri Ukrayna’da ölen Rus askerlerin sayısını öğrenmek için resmi raporları, gazeteleri ve sosyal medyadaki açık kaynak bilgileri taradı.

Rusya’daki mezarlıklardaki yeni mezarlar ise birçok askerin isminin öğrenilmesine yardımcı oldu.

Yapılan incelemelerde savaşın ikinci yılında 27 bin 300’den fazla Rus askerinin öldüğü tespit edildi.

BBC’nin haberine yanıt veren Rusya, bu tür bilgileri sadece Moskova’daki savunma bakanlığının verebileceğini söyledi.

KIYMA MAKİNESİ STRATEJİSİ

Rusya’nın Ukrayna’da uyguladığı ve Ukrayna güçlerini yıpratmak ve bulundukları bölgeleri açığa çıkarmak için durmaksızın asker gönderme stratejisine “kıyma makinesi” deniyor. 

Kremlin, savaşın başlangıcından bu yana sadece Eylül 2022’de ölü sayısına ilişkin bir açıklama yapmıştı.

BBC’nin 50 bin tespiti bu sayıdan 8 kat fazla. 

Gerçek ölü sayısının bundan daha yüksek de olabilir.

BBC verileri, Ukrayna’nın doğusunda Rus işgali altındaki Donetsk ve Luhansk’taki milis gruplar arasındaki ölümleri kapsamıyor.

Bunlar da eklenseydi Rus kayıpları çok daha yüksek olurdu. 

Kremlin sözcüsü Dmitry Peskov, devlet sırlarını ve bilgi yaymayı kapsayan yasalar nedeniyle Rusya’nın Ukrayna’daki “özel askeri operasyonu” (Rusya’nın savaşı tanımlamak için kullandığı ifade) sırasında yaşanan kayıplar hakkında bilgi vermenin “savunma bakanlığının özel yetkisinde” olduğunu söyledi.

Öte yandan Ukrayna da ölü sayısına ilişkin çok fazla bilgi paylaşmıyor.

Şubat ayında Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy 31 bin Ukrayna askerinin hayatını kaybettiğimi söylemişti.

Ancak ABD istihbaratına dayanan tahminler daha fazla kayıp olduğuna işaret ediyor. 

SAVAŞ STRATEJİLERİNDE DEĞİŞİKLİK

BBC ve Mediazona’nın hazırladığı, ölümü doğrulanan Rus askerlerin listesi, Rusya’nın savaş stratejisinde uyguladığı değişikliklerin insani maliyetini gözler önüne seriyor.

Aşağıdaki grafik, Ocak 2023’te Ukrayna’nın Donetsk bölgesinde geniş çaplı bir saldırı başlatan Rus ordusunun kayıplarında keskin bir artış yaşandığını gösteriyor. 

Savaş Çalışmaları Enstitüsü (ISW) adlı kuruluşa göre Rusya, Vuhledar şehrini almaya çalışırken “insan dalgasıyla cephe saldırıları” stratejisini uyguladı ancak bu etkisiz oldu. 

Kuruluşa göre “Zorlu arazi koşulları, muharebe gücü eksikliği ve Ukrayna güçlerini şaşırtamaması” nedeniyle Rus tarafı ciddi kayıplar yaşadı. 

Grafikteki bir diğer önemli artış, 2023 yılının ilkbahar aylarında Bahmut savaşı sırasında paralı asker grubu Wagner’in Rusya’ya şehri ele geçirmek için yardım ettiği zamanda görülebiliyor.

Wagner’in lideri Yevgeni Prigojin, grubun o dönemdeki kaybının 22 bine yakın olduğunu söylemişti.

Öte yandan Rusya’nın geçtiğimiz yılın sonbahar aylarında Ukrayna’nın doğusundaki Avdiivka kentini ele geçirdiği dönemde de ölü sayısında artış olmuştu. 

MEZARLARIN SAYIMI

BBC ve Mediazona ile birlikte çalışan gönüllüler, savaşın başlangıcından bu yana Rusya’daki 70 mezarlıkta yeni askeri mezarları sayıyor.

Havadan çekilen görüntüler, mezarlıkların önemli ölçüde genişletildiğini gösteriyor.

Örneğin Ryazan kentindeki Bogorodskoye mezarlığının üzerinden çekilen bu görüntülerde yepyeni bir alan oluşturulduğunu görebiliyoruz. 

Bu yeni mezarların çoğunun Ukrayna’da öldürülen asker ve subaylara ait olduğu düşünülüyor.

BBC, savaşın başlangıcından bu yana ölen Rusların en az beşte ikisinin savaştan önce ülkenin ordusuyla hiçbir ilgisi olmayan kişiler olduğunu tahmin ediyor.

Londra merkezli düşünce kuruluşu Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü’nden (RUSI) Samuel Cranny-Evans, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin başlangıcında oldukça karmaşık askeri operasyonları yürütmek için profesyonel birliklerini kullandığını söylüyor.

Evans, bu askerlerin çoğunun artık ölmüş ya da yaralanmış olabileceğini ve yerlerini gönüllüler, siviller ve mahkumlar gibi az eğitimli ve deneyimsiz kişilerin aldığını belirtiyor.

Bu kişilerin profesyonel askerler kadar etkili olamadığını söyleyen Evans, “Bu yüzden stratejik olarak çok daha basit şeyler yapmaları gerekiyor. Bu da birlikleri genellikle topçu desteğiyle Ukrayna mevzilerine sürmek anlamına geliyor” diyor. 

Wagner ve Rusya Savunma Bakanlığı’nın görevlendirdiği mahkumlar

Asker olarak görevlendirilmek üzere cezaevinden çıkarılan mahkumlar, “kıyma makinesi” stratejisinin başarısı için hayati önem taşıyor.

Moskova, Wagner lideri Yevgeni Prigojin’in Haziran 2022’den itibaren cezaevlerinde mahkum toplamaya başlamasına izin vermişti.

Bu kişiler daha sonra Rus hükümeti adına özel bir ordunun parçası olarak savaştı.

Wagner, oldukça acımasız ve otoriter bir grup olmakla tanınıyor. Gruba bağlı savaşçıların bazı durumlarda emir almadan geri çekildikleri için öldürüldükleri bile bildiriliyor.

Grup, Moskova ile ilişkilerinin bozulmaya başladığı Şubat 2023’e kadar mahkum alımlarını sürdürdü. 

O tarihten bu yana ise Rusya Savunma Bakanlığı aynı politikayı yürütüyor.