Tarihte bugün: Osmanlı subayı İzzeddin el-Kassam 88 yıl önce şehit oldu!

İsrail’in işgal ettiği bölgeleri geri almak için harekete geçen Filistin İslami Direniş Hareketi’nin (Hamas) silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları’nın adını aldığı Şehit Osmanlı askeri Şeyh İzzeddin el-Kassam’ın şehadetinin yıl dönümü. Şeyh İzzeddin el-Kassam, 88 yıl önce 20 Kasım 1935’te İngiliz askerleri tarafından şehit edilmişti.

ASKERİ GÜCÜN ADI ‘OSMANLI ASKERİ’NDEN GELİYOR

Kassam Tugayları’nın adını, Hayatını Filistin’deki İngiliz işgaline karşı mücadeleye adayan Şeyh İzzeddin el-Kassam’dan geliyor.

İslam alimi ve Osmanlı askeri İzzeddin el-Kassam’ın tam adı, İzzeddin bin Abdülkadir bin Mustafa bin Yusuf bin Muhammed el-Kassam’dır.

TÜRK TOPRAKLARINDA DOĞDU

1882 yılında Osmanlı Devleti’nin Halep eyaletine bağlı Lazkiye kasabasının Cebele köyünde dünyaya geldi. Dindar bir aileden gelen İzzeddin el-Kassam, dünya görüşünü köy öğretmeni olan babasından aldı. 14 yaşında köyünden ayrılarak Kahire’de El-Ezher Üniversitesi’ne kaydoldu ve burada Müslüman Kardeşler’e katıldı.

1909’a kadar süren eğitiminin ardından Cebele’ye döndükten sonra babasının medresesinde müderris oldu. Aynı zamanda Mansûrî ve İbrâhim b. Edhem camilerinde vâizlik görevi üstlendi. Vaazlarında İslâmî dirilişin ancak öze dönerek sağlanacağını, emperyalizmin en büyük düşman olduğunu dile getirdi. Kassam’ın ünü giderek tüm Suriye bölgesine yayılmaya başladı.

TRABLUSGARP’DA İTALYANLARLA SAVAŞTI

Osmanlı Devleti’nin Kuzey Afrika’daki topraklarından Trablusgarp Eyaleti’nin (Libya) İtalyanlar tarafından işgal edilmesinin ardından 1911’de önce gösteri hareketlerine katıldı. Ardından halkı silâhlı mücadeleye çağırmaya, gönüllü asker ve para toplamaya girişti; Osmanlı askerlerini desteklemek için bir de marş yazdı. Yüzlerce gönüllü toplayan Kassam, İtalya’nın Trablusgarp işgaline karşı bölgeye giderek Osmanlı birlikleriyle İtalyanlara karşı savaştı.

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞINDA OSMANLI SAFLARINDA YER ALDI

Birinci Dünya Savaşı başladığında doğrudan Osmanlı ordusu saflarında çarpışmak üzere müracaat etti. Bunun üzerine askerî eğitimden geçirildikten sonra cephede garnizon imamı olarak görevlendirildi.

HALK ORDUSU OLUŞTURDU

Savaşın ardından Cebele’ye döndü ve bir halk ordusu oluşturdu. Fransızlar Suriye’yi işgal etmeye gelince Ömer el-Baytâr ile birlikte direniş hareketine başladı. Fransızlar tarafından idam edilmek üzere aranmaya başlanınca 1921’de Filistin’e geçerek Hayfa’ya yerleşti.

FİLİSTİN’DE DİRENİŞ FAALİYETLERİ

Hayfa’da ders vermeye başlayan ve bir yandan da İstiklâl Camii’nde imam-hatiplik yapan Kassâm 1926’da Cem‘iyyetü’ş-Şübbâni’l-Müslimîn’e girdi ve bir süre sonra da başkanlığına seçildi. Bu vesileyle köyleri dolaşmaya başladı, İngiliz işgaline ve Siyonist harekete karşı halkı bilgilendirme imkânı elde etti. Yahudilere arazi satılmasına şiddetle karşı çıkarak bunun önlenmesini istedi. Çevresinde toplanan ve “meşâyih” (kendisinin ölümünden sonra Kassâmiyyûn) denilen taraftarlarının örgütlenmelerini sağladı.

BİR AVUÇ ARKADAŞIYLA ŞEHİT EDİLDİ

Kassâm, Siyonizmin İngiliz manda idaresi tarafından desteklendiği kanaatiyle esas mücadelenin İngilizlere karşı yürütülmesi gerektiğine inanıyordu. Dolayısıyla genel bir mücadele için hazırlıklarını tamamladıktan sonra Balfour Deklarasyonu’nun yıldönümünde 2 Ekim 1935 direniş hareketi başlattı. Fakat 20 Kasım 1935 tarihinde 500 kadar İngiliz askeri, teşkilâtın gizli karargâhını bastı. Nablus-Cenîn arasındaki Ya‘büd mevkiinde kendisiyle omuz omuza çarpışan bir avuç direnişçiyle birlikte şehit edildi. Cenazesi Hayfa’ya götürülerek ertesi gün defnedildi. 

İLK İNTİFADA KASSAM TARAFTARLARINDAN

Bu çatışma İngilizlere karşı yürütülen silâhlı mücadelenin başlangıcı oldu. Daha sonra 19 Nisan 1936 günü patlak veren ve ilk intifâda sayılan Filistin ayaklanmasında Kassam tarafları öncü rol aldı.